بستر ارتباطی هدایت نشونده بسته های اطلاعاتی را بر روی امواج الکترومغناطیسی، بدون استفاده از کابل ارسال میکند.
این بستر را به دلیل استفاده نکردن از کابل یک محیط بی سیم نیز مینامند.
در این محیط سیگنالها توسط فرستنده در فضا broadcast میشوند. در نتیجه برای تمام دستگاههایی که توانایی دریافت این امواج را دارند قابل دسترس خواهند بود.
بستر های ارتباطی هدایت نشونده به دوسته کلی تقسیم میشوند :
- Infrared
- Radio Frequency یا RF
1) Infrared
از ابتدایی ترین تکنولوژی های مورد استفاده در انتقال داده میتوان به Infrared اشاره کرد.
این تکنولوژی برای انتقال داده از امواج مادون قرمز در مسافت بسیار کوچک، بین کامپیوترها یا گوشیهای هوشمند استفاده میکند. این تکنولوژی در محیطهای کوچک با تراکم بالای جمعیت بسیار پر کاربرد است.
2)انواع بستر RF:
امواج رادیویی نیز در واقع امواج الکترومغناطیسی هستند که در محدوده فرکانسی 3 کیلو هرتز تا 300 گیگا هرتز کار میکنند.
این بستر انواع مختلفی دارند که در ادامه به آن ها میپردازیم:
2- 1 ) Wireless LAN
در بستر WLAN ما اجزای شبکه LAN را به صورت Wireless به یکدیگر متصل میکنیم. که دو حالت دارد:
2- 1- 1) Ad- Hoc:
در این حالت هیچ نقطه دسترسی ای (Access Point) وجود ندارد. اجزا به وسیله کارت شبکه خود با هم ارتباط براقرار میکنند.
این نوع از بستر برای استفاده موقت مناسب است و در استفاده طولانی مدت به دلیل امنیت پایین آن توصیه نمیشود.
2- 1- 2) Wireless Access Point
در بسترWAP یک دستگاه مرکزی (نقطه دسترسی) وجود دارد. سایر اجزای شبکه از این دستگاه برای ارسال اطلاعات خود استفاده میکنند.
2- 2)Worldwide Interoperability for Microwave Access
WIMAx نوعی از شبکه های شهری است و اولین استاندارد آن 802.16e در سال 2005 معرفی شد. شش سال بعد دومین استاندارد آن یعنی 802.16m که حالت تکامل یافته استاندارد اول است معرفی شد.
فرکانس کاری این نوع از شبکه بین 2 تا 11 گیگاهرتز و یا 11 تا 66 گیگاهرتز است.
از مزیت این سیستم عدم نیاز به دید مستقیم بین مودم و آنتن مرکزی است. هم چنین سرعت انتقال داده در این نوع شبکه بسیار بالاست.
مودم هایی که از این فناوری پشتیبانی میکنند قابل حمل هستند.
2- 3) شبکه سلولی (Cellular)
در این نوع از شبکه بی سیم نواحی مختلف جغرافیایی به قسمتهایی به نام سلول تقسیم بندی میشوند.
در داخل هر سلول نیز یک آنتن فرستنده و گیرنده وجود دارد که به کاربران درون سلول سرویس دهی میکند.
این شبکه از سال 1980 بوجود آمده و تا کنون پنج نسل از آن معرفی شده است.
نسل اول (1G) آنالوگ بود و فقط برای تماسهای محلی از آن استفاده میشد. نسل دوم (2G) از فناوری دیجیتال استفاده میکرد و در ابتدا فقط برای مکالمه های صوتی استفاده میشد ولی بعد ها برای ارسال پیامک نیز از آن استفاده شد.
با پیدایش اینترنت و هم چنین روند رو به رشد استفاده از آن، فناوری نسل سوم(3G) معرفی شد. پس از معرفی نسل سوم این فناوری تا سالها توسط کاربران استفاده شد، اما با ظهور گوشیهای هوشمند که از چندین نرم افزار برای ارسال داده در بستر شبکه استفاده میکردند و هم چنین اشباع شدن باند فرکانسی 3G، نسل چهارم (4G) معرفی شد که سرعت و پهنای باند بالایی داشت.
در سالهای اخیر به دلیل رشد استفاده از داده های گوشی و هم چنین تعداد کاربران استفاده کننده، نسل جدید (5G) معرفی شده است.
2- 4) ماهواره(satellite):
با استفاده از ماهواره میتوانیم شبکه های تلوزیونی و یا تلفنهای ماهواره ای داشته باشیم.
در واقع در این نوع از شبکه میتوان با استفاده از یک ایستگاه در یک نقطه جغرافیایی اطلاعات را به ماهواره ای در فضا ارسال کرد تا ماهواره این اطلاعات را به یک ایستگاه دیگر در نقطه دیگر بر روی زمین ارسال کند.
همچنین اینترنت های ماهواره ای سرعت خیلی بالایی خواهند داشت.
ماهواره ها در کاربردهای نظامی و هم چنین در مباحث هواشناسی نیز استفاده میشوند.